Viêm phế quản là một bệnh lý hô hấp phổ biến ảnh hưởng đến cả người lớn và trẻ em. Đa phần các trường hợp viêm phế quản cấp xuất phát từ virus, vì vậy, hầu hết bệnh nhân có thể được điều trị khỏi viêm phế quản mà không cần sử dụng kháng sinh.
- Kỹ thuật chăm sóc vết thương hoại tử đúng cách
- Tại sao Adrenalin làm đường huyết tăng? Điều này liên quan đến gì?
- Làm thế nào để giảm sưng một cách nhanh chóng sau va đập?
Viêm phế quản là một tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp
Bệnh viêm phế quản là bệnh gì?
Giảng viên Cao đẳng Y Dược Hà Nội thông tin: Viêm phế quản là một tình trạng bệnh lý ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp, gây kích ứng và viêm nhiễm trong các phế quản. Bệnh này có thể được phân loại thành hai dạng chính là viêm phế quản cấp và viêm phế quản mãn tính, chi tiết như sau:
Viêm phế quản cấp:
- Đây là tình trạng viêm nhiễm cấp tính của niêm mạc phế quản, xuất hiện ở bệnh nhân trước đó không có tổn thương đường dẫn khí.
- Thường kéo dài từ 10 đến 14 ngày và sau đó có khả năng hoàn toàn khỏi bệnh mà không để lại di chứng.
- Nguyên nhân chủ yếu của viêm phế quản cấp thường liên quan đến nhiễm virus, vi khuẩn hoặc cả hai nguyên tác.
Viêm phế quản mãn tính:
- Đây là một dạng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), xuất hiện khi có sự viêm tăng tiết nhầy mạn tính trong niêm mạc phế quản.
- Triệu chứng thường bao gồm ho liên tục, khạc đờm, và tái phát từng đợt kéo dài từ 3 tháng trở lên trong vòng một năm, và duy trì ít nhất 2 năm liên tiếp.
- Nguyên nhân chủ yếu của viêm phế quản mãn tính thường được liên kết với thói quen hút thuốc lá, chiếm khoảng 88% trên tổng số các trường hợp.
Một số phương pháp chữa trị viêm phế quản không cần dùng kháng sinh
Phương pháp chữa trị viêm phế quản: Không cần dùng kháng sinh
Loại viêm phế quản mà bạn phải đối mặt sẽ có tác động đáng kể đến phương pháp điều trị được áp dụng. Viêm phế quản cấp tính có khả năng hồi phục hoàn toàn sau khi tình trạng nhiễm trùng giảm đi. Tuy nhiên, đối với viêm phế quản mãn tính, không có khả năng chữa trị hoàn toàn. Đây là một dạng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) và yêu cầu sự quản lý liên tục thông qua các phương pháp điều trị suốt đời, kết hợp với việc thực hiện các thay đổi trong lối sống.
Phần lớn các trường hợp viêm phế quản cấp xuất phát từ virus. Trong trường hợp viêm phế quản cấp ở người lớn, có thể tự khỏi mà không cần can thiệp điều trị. Do đó, đa số bệnh nhân có thể tự chữa trị viêm phế quản mà không cần sử dụng kháng sinh.
Dưới đây là một số biện pháp điều trị mà bạn có thể thực hiện để chữa trị viêm phế quản mà không sử dụng kháng sinh được Giảng viên Cao đẳng Dược chia sẻ gồm:
Sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt: Để giảm các triệu chứng của viêm phế quản như sốt, nhức đầu và đau nhức cơ thể, bạn có thể sử dụng các thuốc không kê đơn như Aspirin, acetaminophen hoặc ibuprofen.
Lưu ý:
- Aspirin không nên được sử dụng cho trẻ nhỏ hoặc thanh thiếu niên mà không có chỉ định của bác sĩ, để tránh nguy cơ xuất hiện hội chứng Reye.
- Thuốc chống viêm không steroid như Aspirin và Ibuprofen, cũng không nên được sử dụng cho bệnh nhân có bệnh hen phế quản, và điều này cần sự tư vấn từ bác sĩ.
Sử dụng thuốc giảm ho và long đờm trong điều trị viêm phế quản:
Trong quá trình điều trị viêm phế quản, có hai loại thuốc không kê đơn thường được sử dụng gồm:
- Thuốc giảm ho: Giúp giảm ho khan bằng cách ngăn chặn phản xạ ho, giúp bệnh nhân thoải mái hơn.
- Thuốc long đờm: Hỗ trợ làm loãng và tiết chất nhầy khi bệnh nhân ho có đờm, giúp đỡ quá trình loại bỏ chất nhầy từ đường hô hấp.
Trong trường hợp bệnh nhân gặp ho khan và mất ngủ, có thể sử dụng một trong các thuốc giảm ho như Terpin codein 15 – 30mg/24 giờ hoặc Dextromethorphan với liều từ 10 – 20mg/24 giờ (đối với người lớn).
Đối với bệnh nhân có đờm, khuyến cáo sử dụng thuốc long đờm có acetylcystein với liều 200mg x 3 gói/24 giờ. Lưu ý không nên sử dụng thuốc giảm ho khi bệnh nhân có đờm, vì phản xạ ho giúp loại bỏ chất nhầy ra khỏi đường hô hấp trong trường hợp niêm mạc phế quản bị viêm.
Thuốc giãn phế quản trong trường hợp co thắt phế quản:
Bệnh nhân gặp vấn đề về co thắt phế quản và thể hiện triệu chứng thở khò khè có thể sử dụng các loại thuốc giãn phế quản, bao gồm:
- Thuốc giãn phế quản cường β2 dạng phun hít (Terbutanyl và Salbutamol): Đây là nhóm thuốc giãn phế quản cường độ cao, được cung cấp dưới dạng phun hít để nhanh chóng giảm co thắt trong phế quản và làm thông thoáng đường hô hấp.
- Khí dung Salbutamol liều 5mg x 2-4 nang/24 giờ: Dạng khí dung giúp cung cấp liều lượng chính xác của Salbutamol, hỗ trợ giãn phế quản và làm giảm triệu chứng thở khò khè.
- Uống Salbutamol 4mg x 2-4 viên/24 giờ: Thuốc uống Salbutamol cung cấp một lựa chọn khác để giãn phế quản, giúp làm dịu và kiểm soát co thắt phế quản.
Lưu ý rằng việc sử dụng các thuốc giãn phế quản cần được thực hiện theo chỉ định của bác sĩ, và liều lượng cụ thể sẽ được điều chỉnh tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe cụ thể của bệnh nhân.
Sử dụng thảo dược tự nhiên trong điều trị viêm phế quản:
Việc áp dụng các loại thảo dược tự nhiên để chữa trị viêm phế quản là một phương pháp hiệu quả, an toàn và không gây tác dụng phụ. Có nhiều loại thảo dược tự nhiên thường được sử dụng trong bài thuốc Đông y để điều trị viêm phế quản, bao gồm: Tạo giác, Xạ can, Bán liên biên, Xạ đen, Nhũ hương, và nhiều loại khác. Khi kết hợp chúng với nhau, tạo ra một sự phối hợp linh hoạt giữa các thành phần tự nhiên, mang lại nhiều công dụng quan trọng:
- Khám viêm: Thảo dược giúp giảm viêm nhiễm trong phế quản, giảm sưng và đau.
- Tiêu đờm: Các thành phần thảo dược hỗ trợ quá trình tiêu đờm, giúp loại bỏ chất nhầy từ đường hô hấp.
- Bổ phế: Thảo dược có tác động bổ trợ cho chức năng phế quản, hỗ trợ quá trình làm sạch và tái tạo niêm mạc.
- Giảm ho: Các thành phần như Tạo giác có tác dụng làm dịu và giảm triệu chứng ho.
- Tăng cường sức khỏe hệ hô hấp: Việc sử dụng thảo dược tự nhiên cũng có thể hỗ trợ tăng cường sức khỏe của hệ thống hô hấp.
Nhờ vào sự kết hợp này, việc sử dụng thảo dược tự nhiên có thể đồng thời cải thiện tình trạng bệnh và giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng.
Nghỉ ngơi trong quá trình điều trị viêm phế quản:
Mệt mỏi và ho dai dẳng là những triệu chứng chính của bệnh viêm phế quản, thường xuất hiện do nhiễm trùng. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình đối phó với bệnh lý này.
Để hỗ trợ quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe, khuyến cáo rằng người lớn cần có khoảng 7-8 giờ giấc mỗi ngày, trong khi trẻ em cần khoảng 10-12 giờ giấc để đảm bảo sức khỏe và hỗ trợ quá trình đối phó với bệnh viêm phế quản.
Uống đủ nước:
Bảo đảm uống đủ nước khi mắc viêm phế quản giúp ngăn chặn mất nước do các triệu chứng như sốt, thở nhanh, chảy nước mũi, nôn mửa và tiêu chảy. Điều này giúp tránh chóng mặt, lú lẫn, nhức đầu và giảm cảm giác khó chịu ở miệng và cổ họng.Top of Form
Tăng độ ẩm bằng máy tạo ẩm:
Sử dụng máy tạo ẩm giúp tăng độ ẩm trong phòng bằng cách phát ra hơi nước. Độ ẩm và nhiệt độ thấp được liên kết với sự gia tăng các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp. Đối với môi trường có độ ẩm thấp, có thể gây kích ứng đường mũi, cổ họng, ngứa mắt và làm khô da.
Hít không khí ẩm và ấm có thể giúp làm dịu cơn ho, làm lỏng chất nhầy và giúp chúng dễ dàng được loại bỏ khỏi đường thở. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng độ ẩm quá cao cũng có thể gây ra vấn đề hô hấp và làm tăng nguy cơ bệnh dị ứng và hen suyễn.
Loại bỏ thói quen hút thuốc lá:
Loại bỏ thói quen hút thuốc là biện pháp quan trọng để giảm rủi ro mắc bệnh viêm phế quản mãn tính. Việc ngừng hút thuốc và tránh tiếp xúc với khói thuốc thụ động có thể mang lại cải thiện đáng kể cho chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Hút thuốc lá gây tổn thương đường phế quản và làm giảm khả năng hệ thống miễn dịch bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng. Tiếp xúc với khói thuốc có thể kích thích cơn ho mạnh mẽ, đặc biệt là đối với những người đã mắc bệnh viêm phế quản. Việc bỏ hút hoặc giảm đáng kể việc hút thuốc lá sẽ giúp giảm tổn thương cho ống phế quản và thúc đẩy quá trình lành vết thương. Người bệnh ngừng hút thuốc cũng sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh viêm phế quản cấp tính trong tương lai.
Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh:
Duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh là một phương pháp hiệu quả để giảm các triệu chứng của viêm phế quản và duy trì tình trạng sức khỏe. Chế độ này bao gồm trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, thịt gia cầm, cá, đậu, trứng và các loại hạt, giúp kiểm soát triệu chứng bệnh. Hơn nữa, chế độ ăn lành mạnh cũng bao gồm sản phẩm sữa không béo hoặc ít béo, và hạn chế chất béo bão hòa, cholesterol, muối và đường. Điều này giúp duy trì một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh.
Việc sử dụng kháng sinh để điều trị viêm phế quản cần thực hiện theo bác sĩ chỉ định
Khi nào nên sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phế quản?
Theo DSCK1 Nguyễn Quốc Trung – Giảng viên Trường Cao đẳng Dược Hà Nội: Nhiều trường hợp, việc sử dụng kháng sinh trong điều trị viêm phế quản không mang lại kết quả mong muốn là do việc dùng không đúng trường hợp và không tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Điều này đặt ra một loạt các yếu tố quan trọng cần xem xét khi quyết định sử dụng kháng sinh trong trường hợp viêm phế quản.
Các tiêu chí quan trọng khi bác sĩ chỉ định sử dụng kháng sinh trong viêm phế quản:
- Triệu chứng ho kéo dài: Bác sĩ thường chỉ định sử dụng kháng sinh khi triệu chứng ho kéo dài hơn 7 ngày, biểu hiện cho viêm nhiễm không được kiểm soát và cần can thiệp chủ động.
- Ho và khạc đờm mủ rõ: Sự xuất hiện của ho và khạc đờm mủ rõ là dấu hiệu của một tình trạng nhiễm trùng nặng, thường cần sự hỗ trợ của kháng sinh để đối phó hiệu quả với vi khuẩn.
- Viêm phế quản ở bệnh nhân mắc các bệnh lý mạn tính nặng: Trong những trường hợp bệnh nhân mắc các bệnh lý mạn tính nặng như suy tim, ung thư, bác sĩ có thể quyết định sử dụng kháng sinh để ngăn chặn sự phát triển của nhiễm trùng và giảm rủi ro các biến chứng nặng nề.
Việc sử dụng kháng sinh để điều trị viêm phế quản phụ thuộc vào mô hình vi khuẩn cụ thể và tình hình kháng thuốc tại địa phương. Dưới đây là một số loại kháng sinh thông thường được sử dụng trong điều trị viêm phế quản:
- Ampicillin và Amoxicillin: Thường được sử dụng ở liều 3g/24 giờ để đối phó với các loại vi khuẩn nhất định.
- Ampicillin phối hợp với Sulbactam hoặc Amoxicillin phối hợp với Acid Clavulanic: Các kết hợp này, ở liều 3g/24 giờ, thường được chọn để tăng cường khả năng chống kháng và đối phó với các tình huống nhiễm trùng phức tạp.
- Cefuroxim: Sử dụng với liều 1,5g/24 giờ, đây là một loại kháng sinh cephalosporin có thể được ưa chuộng trong một số trường hợp cụ thể.
- Macrolid: Erythromycin: Sử dụng với liều 1,5g/ngày trong 7 ngày để đối phó với vi khuẩn nhất định. Azithromycin: Liều 500mg mỗi ngày trong 3 ngày, được chọn lựa trong một số tình huống cụ thể. Lưu ý tránh sử dụng cùng lúc với các loại thuốc nhóm IMAO và thuốc giãn phế quản nhóm Xanthin để tránh tương tác không mong muốn.
Tóm lại, các triệu chứng của viêm phế quản cấp tính thường tự giảm đi trong khoảng 1 đến 2 tuần mà không cần sử dụng kháng sinh trong quá trình điều trị. Sự cải thiện có thể bắt đầu hiện rõ sau vài ngày, mặc dù ho khan có thể kéo dài đến 1 tháng. Việc uống nhiều nước ấm và duy trì chế độ ăn lành mạnh có thể hỗ trợ quá trình phục hồi. Hãy dành thời gian nghỉ ngơi đủ để đảm bảo sức khỏe hoàn toàn.
Cùng với đó, việc sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt, thuốc giãn phế quản và thuốc giảm ho, long đờm có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng và hỗ trợ quá trình điều trị. Trong trường hợp triệu chứng không cải thiện hoặc nếu bạn thường xuyên gặp vấn đề với viêm phế quản, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để có phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.
Theo Tin tức Giáo dục – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur tổng hợp